‘Het is onverantwoord wat jullie doen,’ de man houdt zijn hond kort aan de lijn en trekt zijn sjaal recht. We zien alleen zijn ogen, de rest van zijn lichaam is bedekt met kleren.

‘We houden 1,5 meter afstand,’ zeg ik, terwijl ik met enige moeite mijn sokken aan doe. Mijn handen doen zeer maar mijn gemoed is uitgelaten.

‘Ik heb het niet over corona, het is levensgevaarlijk om nu het water in te gaan. Het is – 10 graden goddomme,’ de man trekt aan de riem en loopt bij ons weg, met zijn hond achter hem aan.

Na een rondje hardlopen door de sneeuw konden we het niet laten: dippen in de gracht. We zijn lang niet de enige meer die met dit weer het water in gaan. Alleen al op ons dipplekkie in de Admiralengracht zien we veel mensen het water in gaan.

Onverantwoord?

Voor mijn gevoel is het juist het tegenovergestelde van onverantwoord

Vorige week zat ik in een hotel in Limburg. Samen met Arend Lunenborg neem ik een nieuw Tem je brein programma op.

Een programma voor studenten tussen 16 en 22.

‘Ik kom jouw kant wel op,’ zei ik. Zo had ik meteen een mooie reden om een paar dagen in Limburg hard te lopen. In een corona-proof-hotel vlakbij Maastricht kon ik natuurlijk niet gewoon ontbijten of ’s avonds aanschuiven in het restaurant. Dus was de vraag hoe laat ik ’s ochtends een ontbijtje op mijn kamer wilde. Ik hoef ’s ochtends niet te eten, maar een bakkie koffie voor het rennen was wel lekker en mijn ontbijtje kon ik zo mooi bewaren tot de lunch.

Dus om 7:00 werd er op de deur geklopt en stond er een verse koffie en een zakje eten klaar.

Na mijn koffie ging ik dik 20 kilometer rennen door Limburg. Een schitterende route vanuit Gulpen, over smalle paadjes en (voor Amsterdamse begrippen) flink wat hoogtemeters.

Terug op mijn kamer maakte ik het tasje met mijn ontbijt open.

Krentenbol
Broodje kaas en komkommer
Broodje kipfilet en tomaat
Salade
Bakje yoghurt
Banaan
Appel
2 croissantjes
1 gebakje met appel
1 gebakje met chocola
Gekookt ei

Ik had echt een kamer voor één persoon gereserveerd. Het ontbijt bleek genoeg voor ontbijt, lunch én avondeten.

En dat terwijl ik 22 kilometer hard hardgelopen.

Uiteraard is het Limburgse gastvrijheid, en dat het hotel goed voor haar gasten zorgt is lovenswaardig.

En toch bekroop me een paar dagen later een vreemd gevoel.

Als ik in een wak stap, wordt dat aangeduid als onverantwoord en zelfs een rondje hardlopen in de kou wordt al bijna bestempeld als roekeloos gedrag

Zoekend op berichten over hardlopen bij koud weer, kom ik op  Prorun.nl en slaat sportarts Guido Vroemen alarm. Hij schrijft over letsel dat je kunt oplopen bij koud weer en de arts begint meteen over reanimeren als het mis gaat. Zijn eerste tip bij koud weer: sla een training over.

Maar niemand slaat alarm als mijn hotel me voor ontbijt 2000 kcal aan lekkers geeft.

Dat voelt als omgekeerde wereld.

Want hartaandoeningen zijn al jaren de belangrijkste doodsoorzaak en ook kanker rukt al decennia op in de lijsten van veelvoorkomende ziektes.

En sinds kort is diabetes type II ook in de top 10 gekomen.

Overgewicht is een voorloper voor gevaarlijke ziektes.

Stress en overgewicht zijn werkelijk gevaarlijk. Ook als je er niet aan bezwijkt, is stress en overgewicht een ramp voor je gemoed en je dagelijkse leven.

Dus lijkt het me logisch om oorzaken van stress, veel eten en ander kankerverwekkend spul zoals sigaretten en alcohol onder de noemer onverantwoord te zetten.

Hardlopen in de kou en daarna een dip in de gracht is allesbehalve onverantwoord. Het zou aangemoedigd moeten worden als mooie tegenhanger van zitten en eten. Zeker door artsen.

Er sterven meer mensen in bed dan in loopgraven – zegt Fermin in Schaduw van de wind

Ik ben benieuwd hoeveel artsen afgelopen week zelf een wak hebben gehakt. Vermoedelijk aardig wat. Onder artsen is stress een bekende kwaal en meer en meer artsen lopen hard, mediteren, doen aan yoga, douchen koud en experimenteren zelf met periodiek vasten.

Dat is natuurlijk schitterend.

Veel artsen benadrukken dan ook het belang van preventie. Je kunt beter hartkwalen en diabetes voorkomen door gezonde voeding en sporten, dan dat je de kwalen in een (te) laat stadium probeert te genezen.

Zelf heb ik overigens niets met preventie

Natuurlijk is het beter om ziektes te voorkomen dan om ziektes te genezen. Maar ik ken niemand die alleen maar gaat rennen (of gezond eten) om geen overgewicht te krijgen of geen hart- en vaatziektes. Wie zit er nou op te wachten om zijn hele leven hard te lopen, ademhalingsoefeningen te doen en koud te douchen om niet ziek te worden? Je wilt toch vandaag een goed gemoed (of de corona-somberte eruit lopen) en een opkikker en samen een avontuur beleven. Je wilt meteen na je uurtje buiten spelen aan de koffie zitten met een voldaan gevoel en een mooi gesprek. Dat je ook gezond bezig bent is een gevolg, maar niet de reden an sich.

Half maart komen we bijvoorbeeld met een nieuw magazine Mystical Miles. Schitterende foto’s, bijzondere verhalen. Als je dat magazine beetpakt wil je naar buiten. Hardlopen, verdwalen, kampvuren maken, ouwehoeren. Alleen al door het magazine door te bladeren weet je weer dat je leeft. Daar doe je het voor. Wie zit er dan op te wachten dat je met die avonturen ook je diabetes II vóór blijft?

Niemand.

En toch: een arts kan nog beter Mystical Miles voorschrijven dan lichaamsbeweging.

Dat is zéér verantwoord.

Noot van redactie: dit blog van Koen de Jong verscheen eerder op Sportrusten.nl